ثبت اختراع
اختراع محصول جدید و نویی است که شامل فکر، ایده یک شخص حقیقی یا حقوقی است که یک مشکل را درون یک صنعتی خاص بر طرف می کند دولت در ازای صنعت و تکنولوژی که وارد سیستم حکومتی شده است به صورت (مادی / معنوی) مخترع یا مخترعین را حمایت می کند. یک حق انحصاری که به مدت 20 سال است و یک حق معنوی که مادام عمر می باشد به مخترع یا مخترعین اعطا می شود. در واقع گواهی نامه ثبت اختراع یک قرار داد دو جانبه بین دولت و مخترع یا مخترعین است. هر اکتشاف یا اختراع جدید در صنعت، موجب اختصاص دادن حق انحصاری آن به مخترع می شود. پس از طی مراحلی که در ادامه به آن پرداخته می شود، مطابق مقررات قانون در اداره ثبت مالکیت تهران به ثبت رسیده و بابت آن گواهی ثبت اختراع دریافت می نمایند.
نکته: بسیاری از افراد تفاوت ثبت لوگو، طرح صنعتی و اختراع را نمی دانند و ممکن است به اشتباه اختراع خود را در قالب طرح صنعتی یا علامت تجاری ثبت کنند و پس از صرف زمان و هزینه های بسیار با اخطار و رد درخواست مواجه شوند لذا لازم است نسبت به تمامی آنها اطلاعات کافی کسب نمایند و سپس با مشاوره از افراد متخصص اقدام به ثبت درخواست خود نمایند.
- تاریخچه پیوستن ایران به کنوانسیون پاریس
در سال ۱۳۳۷ هجری شمسی عضویت کشور ایران به کنوانسیون در راستای حمایت و دفاع از مالکیت صنعتی و با پذیرش اصلاحات لازم در جهت ثبت مالکیت معنوی انجام گردید. در سال ۱۳۸۰ پیوستن ایران به وایپو به رسمیت شناخته شد که در سوئیس انجام گردید، کنوانسیون پاریس بر ۳ اصل استوار است رفتار ملی / اصل استقلال / اصل حق تقدم ثبت اختراع در دیگر کشورها
مزایای ثبت اختراع
- اشخاص ثالث بدون اجازه مالک حق بهره برداری ازاختراع ثبت شده را ندارند
- دارای امتیاز برای استخدام
- بهره مند شدن از نتیجه تلاش و خلاقیت
- مخترع نسبت به هرگونه بهره برداری از اختراع خود حمایت 20 ساله دولت را دارا می باشد
- استفاده از اختراع برای فروش فرآورده های صنعتی
- امکان دسترسی به بازارهای جدید
- قابلیت تفویض اختراع ثبت شده توسط مالک به سایرین و در مقابل دریافت مبالغ و یا حق امتیاز آن به مخترع
- ثبت اختراع باعث افزایش ارزش تجاری و افزایش سود بیشتر می شود
- در صورت تقلید و سو استفاده از اختراع امکان اقدام قانونی برای مالک اثر وجود دارد
- امکان استفاده از مزایا و تسهیلات ارائه شده برای شرکت های فناور و دانش بنیان
- امکان بهره برداری از مزایای بنیاد ملی نخبگان
- امکان پذیرش برای ادامه تحصیل در داخل یا خارج از کشور
- دریافت تسهیلات و مزایای صندوق حمایت از پژوهشگران کشور
- تسهیلات برای خدمت سربازی آقایان
همچنین بخوانید:
ویژگی های اختراع
- اختراع باید ابتکار جدید داشته باشد
یعنی در صنعت قابل استفاده باشد ابتکار همان ایده یا فکری است که پیش از این در صنعت مربوطه مطرح نشده باشد و برای افراد با مهارت عادی در صنعت مزبور معلوم و آشکار نباشد.
- کاربردی باشد
زیرا همه اختراعات کاربردی نیستند اختراع زمانی کاربردی محسوب می شود که در صنعتی خاص قابلیت ساخت و ساز و استفاده را داشته باشد.
- جدید باشد
یعنی اینکه یک اختراعی که از قبل به ثبت رسیده است قابلیت ثبت را ندارد. اختراع باید در فن یا صنعتی خاص برای اولین بار پدید آمده باشد و قبل از آن موجود نباشد و درجهان جدید باشد برخی به اشتباه فکر می کنند اختراع فقط در سرزمینی که به ثبت می رسد باید جدید باشد در صورتی که این امر اشتباه است اختراع باید در همه جای جهان جدید باشد.
مواردی که در زمینه اختراع قابل ثبت نمی باشد
- طرح ها و روشهای انجام کار تجاری و فعالیتهای ذهنی و اجتماعی
- منابع و اجزاء ژنتیک و فرآیندهای بیولوژیک تولید آنها
- کشفیات، روشهای ریاضی، نظریه های علمی و آثار هنری
- روشهای تشخیص و معالجه بیماریهای انسان یا حیوانات
- اختراعاتی که بهره برداری از آن ها خلاف موازین شرعی یا نظم عمومی و اخلاق حسنه باشد
- اختراعی که قبلا ثبت شده (یعنی هر چیزی که در نقطه ای از جهان از راه کتبی یا شفاهی یا از طریق استفاده عملی و یا هر طریق دیگر قبل از تقاضا و یا در موارد حق تقدم ناشی از اظهارنامه ثبت اختراع منتشر شده باشد)
نکته مهم: اگر افشاء اختراع ظرف مدت 6 ماه قبل از تاریخ تقاضا یا قبل از تاریخ حق تقدم اختراع صورت گرفته باشد مانع ثبت اختراع نمی شود.
همچنین بخوانید:
ثبت بین المللی اختراع
اولین اقدام جهت ثبت اختراع خود در دیگر کشورها ، تنظیم تقاضانامه می باشد ثبت و سپس تشکیل پرونده در اداره ثبت اختراعات آن کشور است. این تقاضانامه دارای قسمتهایی نظیر عنوان اختراع، سابقه و شرح فنی آن است. پس از بررسی های کارشناسان پرونده توسط کشور مقصد در راستای ثبت اختراع، مفاد تقاضانامه در سطح عموم در صورت احراز شرایط، حق ثبت را اعطا می نماید تا در سرتاسر همان کشور معتبر و قابل دفاع باشد.
انتشار ثبت اختراع بصورت عمومی، به این معنا نیست که حق ثبت اختراع به فرد تعلق میگیرد. بلکه باید به صورت واضح و شفاف و پس از بررسی های لازم توسط کشور مزبور به ثبت رسیده است. البته هر یک از کشورهای انتخاب شده پس از بررسی پرونده مختار است آن اختراع را به ثبت رسانده و در سرزمین خود از آن حمایت کند و یا کلا اختراع مزبور را رد کند.
مدارک و اطلاعات مورد نیاز ثبت اختراع
- مدارک هویتی متقاضی (کپی شناسنامه و کارت ملی برابر با اصل شده)
- شرح و توصیف اختراع
- خلاصه توصیف اختراع
- ادعانامه اختراع
- نقشه فنی اختراع
- در صورت داشتن نماینده قانونی / وکیل مدارک هویتی و وکالتنامه وکیل
- در صورتی که تقاضانامه توسط وکیل متقاضی تنظیم گردد اصل وکالت نامه یا رونوشت یا فتوکپی برابر اصل شده بایستی ضمیمه اظهارنامه گردد
- در صورت وجود وکیل، برابر با اصل شدن مدارک شناسایی و مدارک شرکت می تواند به عهده وکیل مربوطه می باشد
- در صورتی که تقاضای ثبت اختراع از طرف شرکت ثبت شده بعمل آمده باشد یک برگ روزنامه رسمی دال بر مدیریت شرکت بایستی به ضمیمه مدارک تسلیم اداره مالکیت صنعتی گردد
- نام مخترع در گواهینامه اختراع قید می شود مگر اینکه کتباً در خواست خود را تسلیم اداره مالکیت صنعتی مبنی بر عدم ذکر نام خود کند هرگونه ادعا مبنی بر اینکه مخترع در خواست ثبت نام شخص دیگری را بجای نام خود در گواهینامه ثبت اختراع کند فاقد اثر قانونی می باشد
- مدارک مربوط به حق تقدم (در صورتی که اختراع شما در کشور دیگری به ثبت رسیده باشد شما نسبت به سایرین حق تقدم برای ثبت آن دارید)
- رسید پرداخت هزینه های قانونی
مراحل ثبت اختراع
- ورود به پایگاه اطلاع رسانی مرکز مالکیت معنوی به نشانی iripo.ssaa.ir می باشد و ثبت نام حساب کاربری در سامانه مذکور می باشد
- پس از ثبت نام با پرینت اقرارنامه به یکی از دفاتر اسناد رسمی مراجعه نموده و اقدام به دریافت شناسه یکتا و رمز تصدیق نمایید
- پس از ورود به سایت و ورود اطلاعات خواسته شده اظهارنامه اختراع تکمیل و ثبت می گردد که منوط به پرداخت هزینه ثبت اظهارنامه به صورت الکترونیکی می باشد
- سپس بررسی اختراع بصورت شکلی و ماهوی توسط کارشناسان مربوطه انجام می گردد و پس از تعیین و انتخاب مرجع علمی جهت بررسی فنی و ماهوی اختراع مورد نظر در صورت تایید کارشناسان، پذیرش می شود
- در صورت وجود نقص در پرونده می بایست اقدام به رفع نقص های وارده گردد
- در صورتی که پرونده توسط کارشناس رد شود قابلیت اعتراض وجود دارد
- پس از تایید کارشناس، تمامی مدارک و مستنداتی که به صورت الکترونیکی برای اداره مالکیت معنوی ارسال شده است (مهمور به مهر و امضاء تمام مالکین و مخترعین) شود و با اصل پاسخ استعلام، جهت تکمیل فرآیند ثبت و صدور آگهی به صورت حضوری ظرف مدت 30 روز از تاریخ ابلاغ کارشناس به اداره ثبت مالکیت معنوی مراجعه نمایید (مهلت 30 روزه اعلام شده برای یک بار قابل تمدید بوده و پس از آن در صورت عدم اقدام نسبت به تشکیل پرونده فیزیکی، درخواست شما کان لم یکن می گردد)
- پس از طی کردن مراحل فوق اختراع میبایست در روزنامه رسمی با پرداخت الکترونیکی هزینه آن آگهی گردد
- با در دست داشتن ابلاغیه ها و روزنامه رسمی مربوطه به اداره مراجعه نموده و اصل گواهی اختراع را دریافت نمایید
مدت اعتبار گواهینامه اختراع
مدت اعتبار گواهینامه اختراع پس از 20 سال از تاریخ تسلیم اظهارنامه اختراع منتفی می گردد که در این مدت مورد حمایت دولت قرار داده می شود و حفظ گواهینامه اختراع در این 20 سال منوط به تمدید و پرداخت اقساط سالیانه است.
پس از انقضای مدت حمایت قانونی مذکور، اختراع ثبت شده به هیچ عنوان قابل تمدید نخواهد بود و منافع حاصل از آن اختراع متعلق به عموم مردم جامعه است و نه شخص مخترع؛ بنابراین هرکس می تواند بدون پرداخت وجه از دانش فنی آن اختراع استفاده نماید.
تمدید اختراع
- پس از ثبت اختراع و با ورود به سایت مرکز مالکیت معنوی نام کاربری و رمز عبور اخذ شده از سامانه مذکور را وارد نموده و در قسمت ثبت انواع درخواست پرداخت هزینه تمدید را انتخاب نمایید
- از تاریخ یکساله تمدید اختراع تا 3 ماه پس از آن مهلت قانونی برای پرداخت هزینه وجود دارد و یک 3 ماهه دوم به عنوان آخرین مهلت تمدید مقرر نموده اند که در این مدت هزینه تمدید دوبرابر خواهد بود
- در صورت انقضای مهلت مذکور حق انحصاری اختراع ثبت شده به دولت واگذار می گردد و تمام افراد حق استفاده از حقوق آن اختراع را خواهند داشت
نکته مهم: اقساط سالیانه اختراع ثبت شده به صورت یکجا قابل پرداخت نمی باشد.
اعتراض به ثبت اختراع
- ثبت اختراع برای اشخاصی که مدارک کافی برای اثبات ادعای خود دارند قابل اعتراض بوده و همچنین متقاضی می تواند نسبت به رد اختراع خود اعتراض کند
- اعتراض مذکور می بایست در سامانه ثبت مالکیت معنوی در قسمت ثبت انواع درخواست و در بخش اعتراض به اختراع، به صورت کتبی و با ارائه دلایل و مستندات قابل قبول تسلیم شود
- مهلت اعتراض برای متقاضی ایرانی 30 روز از تاریخ ابلاغ و برای متقاضیان مقیم خارج 60 روز از تاریخ مذکور می باشد
- در صورتیکه اعتراض شما توسط کمیسیون رد شود، هزینه اعتراض مسترد نخواهد شد
- اگر معترضی ادعای حق مالکیت نسبت به اختراعی داشته باشد که اظهارنامه آن تسلیم مرجع ثبت شده است اگر اختراع قبلا به نام او ثبت نشده باشد می بایست همزمان با اعتراض، مطابق با قانون، تقاضای ثبت کند، اظهارنامه تسلیم کند و مخارج مربوطه را پرداخت نماید
- مرجع ثبت شرکت می بایست ظرف 10 روز، رونوشتی از اعتراض را با مدارک و دلایل به متقاضی ابلاغ نماید
- متقاضی باید از تاریخ ابلاغ، پاسخ خود را ظرف 20 روز به اعتراض وارده به مرجع ثبت مالکیت معنوی تسلیم کند (عدم پاسخ به اعتراض به معنی تمکین متقاضی خواهد بود)
- اگر متقاضی کتبا اعلام به درستی اعتراض معترض نماید. درخواست ثبت اختراع او برای اداره مربوطه رد شده و مراتب به معترض اعلام می گردد تا نسبت به ثبت اختراع خود و با استناد به اظهارنامه ای که همراه اعتراض ثبت گردیده اقدام نماید
- در صورت عدم تمکین متقاضی مبنی بر درستی ادعای اعتراض، مرجع ثبت مالکیت معنوی مراتب را ظرف 10 روز به معترض ابلاغ می نماید. معترض از این تاریخ 20 روز مهلت دارد که اعتراض خود را از طریق مرجع ثبت تسلیم کمیسیون موضوع ماده ی 170 این آیین نامه نماید
- اگر معترض نسبت به برخی حقوق، غیر از حق مالکیت در خصوص اختراعی که هنوز در ایران ثبت نشده اما اظهارنامه آن به اداره مربوطه تسلیم گردیده است اعتراض داشته باشد همین روال را می بایست طی نماید با این تفاوت که دیگر نیازی به تسلیم اظهارنامه ثبت اختراع به مرجع ثبت نخواهد بود
- در صورتی که رای کمیسیون به نفع معترض یا متقاضی باشد، هر یک می توانند نسبت به رای صادر شده در دادگاه صالح مقرر در ماده 59 قانون اعتراض نمایند. بدیهی است حکم دادگاه مشخص کننده نتیجه و تصمیم نهایی می باشد که قابل اعتراض نیست
همچنین بخوانید:
انتقال حق مالکیت ثبت اختراع
انتقال حق مالکیت ناشی از تسلیم اظهارنامه یا اجازه هرگونه بهره برداری، بر اساس قوانین ثبت اختراعات بنا بر درخواست کتبی مالک یا منتقل الیه قابل انجام است و این انتقال منوط به پرداخت هزینه می باشد.
انتقال مالکیت اختراع یا بصورت قهری و یا بصورت اختیاری می باشد.
- انتقال مالکیت اختراع به صورت اختیاری
در این صورت تمامی منافع مادی و معنوی اختراع به فرد دیگری منتقل می شود مگر در صورتی که بین طرفین توافق یه شکل محدود تری صورت گیرد. با انتقال اختراع یا منافع اختراع و یا کل سهم اختراع به دیگری واگذار می گردد.
در انتقال اختیاری باید تمامی الزامات و اسناد انتقال به صورت رسمی و قانونی توسط دفاتر اسناد رسمی انجام شود.
ابتدا انتقال ورقه اختراع در دفاتر اسناد رسمی انجام می شود و سپس سند آن برای اعمال تغییرات برای اداره مالکیت معنوی ارسال شود.
- انتقال مالکیت اختراع به صورت قهری
اگر مالک اختراع یا فوت یا محجور شده باشد باید وارثان او با مراجعه به محاکم قضایی و ارائه برگه انحصار وراثت، حق مالکیت آن اختراع را به یکی از وراث و یا فرد دیگری انتقال دهند.
این انتقال باید با اجازه و امضا تمامی وارثین انجام شود.
اگر بنا به دلایلی حق اختراع زیر سوال رفته باشد یعنی پس از ثبت اختراع و با شکایت فردی دیگر پس از طی مراحل قانونی مشخص شود که حق مالکیت اختراع برای شخص دیگری است و اختراع مذکور به ناحق برای شخص متقاضی به ثبت رسیده است حق مالکیت اختراع از دارنده آن سلب و ابطال می گردد که به تایید رئیس اداره مالکیت و با صدور حکم قضایی گواهی نامه اختراع به نام فرد جدید صادر می شود.
اصلاح اظهارنامه ی اختراع
- متقاضی ثبت اختراع می تواند تا قبل از ثبت اختراع اظهارنامه خود را اصلاح کند، به شرط آنکه از حدود اظهارنامه درخواستی اولیه تجاوز نکند. درخواست اصلاح با پرداخت هزینه های اعلامی توسط اداره ثبت مالکیت امکان پذیر خواهد بود.
- اگر متقاضی بخواهد اصلاحاتی را در خصوص خلاصه اختراع، توصیف اختراع یا نقشه ها انجام دهد باید صفحاتی را که این اصلاحات به آن مربوط می شود را دوباره تایپ کند و یک سند یکپارچه را تشکیل بدهد.
- حاشیه نویسی، اضافه کردن بین خطوط یا زیر نویس گذاشتن به منظور اصلاح قابل قبول نیست.
- توسعه یا بهبود یک اختراع می تواند موضوع اظهارنامه تکمیلی نیز قرار گیرد، مشروط بر اینکه مکمل اختراعی باشد که در اظهارنامه اصلی ادعا شده است.
- در صورت رد اظهارنامه تکمیلی در مهلتی که برای اعتراض به رد وجود دارد، متقاضی می تواند اظهارنامه خود را به طور مستقل ارائه دهد
- به شرطی که مفهوم اختراعی آن با اظهارنامه اصلی یکسان نباشد که دراین صورت درخواست مذکور به صورت مستقل و با شماره اظهارنامه جدید ثبت می گردد.
هزینه ثبت اختراع
باتوجه به اینکه ثبت اختراع امری زمان بر و تخصصی می باشد و در صورتیکه ظرف مدت های معین شده اقدام نگردد پرونده به صورت کامل رد می شود و می بایست ثبت اظهارنامه جدید شود، حق الوکاله و حق الزحمه درخصوص ثبت اختراع مذکور توسط گروه کارشناسان پرشین ثبت، بر اساس نوع اظهارنامه درخواستی به صورت جداگانه محاسبه می گردد.
از همراهیتان متشکریم
گروه مشاوران حقوقی پرشین ثبت ارائه دهنده خدمات ثبتی و حقوقی به متقاضیان در کوتاه ترین زمان می باشد، رضایت متقاضیان محترم، مشاوره رایگان و پاسخگویی به سوالات شما از افتخارات این مجموعه می باشد.
راه های ارتباطی ما:
شماره تماس:
- 09120330282
- 02188594273
آدرس وبسایت
پست الکترونیکی: